Jedna od retkih crkvi koja nije uništena tokom turske vladavine, za koju se još govori da je jedna od neobičnih crkvi jer je sa ukupnom površinom od svega 12 kvadratnih metara najmanja crkva.

Najmanja crkva se nalazi na padinama Zlatibora, u zaseoku Peta. Pretpostavlja se da je izgrađena krajem 18. veka. Tačnije, na carskim dverima, autor Simeon Lazović je zabeležio 20. mart 1780. godine. Njih je priložio crkvi za spomen sebi, supruzi Angeli i sinovima, Aleksiju i Maksimu, kako i danas stoji zabeleženo na carskim dverima, koje su izrađene u duborezu sa pozlatom.

Nekako je očekivano da uz jednu od najmanjih brvnara u Srbiji, koja se nalazi na čistini, ušuškana među borovima, budu vezane i narodne legende. Jedna od njih veli da je brvnara nastala nakon dogovora kućanskih domaćina, koji su želeli da na jednom mestu sačuvaju sve relikvije koje su imali. Izbor pade na jednu čistinu, gde su izgradili omanju dvrvenu crkvu bez temelja. 

 

 

 

Погледајте ову објаву у апликацији Instagram

 

 

 

Објава коју дели МУРТЕНИЦА / ГОРЊИ ЗЛАТИБОР (@murtenica.zlatibor)

Interesantno je još jedno narodno predanje, koje se vezuje uz ovu neobičnu crkvu. Prema njemu, vile i neke natprirodne sile su za noć prenele brvnaru sa nepoznatog mesta na ono, na kome se nalazi danas. A kako je to bilo imanje nekog turskog age, začuđen celokupnom situacijom, nije dozvolio da ova crkvica bude spaljena. Što nije bio slučaj sa ostalim bogomaljama tokom turske vladavine.

S obzirom na to da je crkva izgrađena bez postavljanja temelja, možda i treba prihvatiti pomenute narodne legende. 

Da bi se postiglo da oltarska apsida ima polukružni oblik, dovitljivi graditelji su na istočnoj strani brvna sklopili na „lastin rep“, a na zapadnoj su koristili stil uklapanja poznat kao „ćert“.

Na ovoj crkvici postoji i jedan element, koji se smatra islamskim. Naime, oblik arapskog izlomljenog luka je uočljiv na otvorima iznad carskih dveri. 

Od 12. februara 1982. godine je crkva brvnara u Kućanima upisana u registar Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kraljevo, a od 6. aprila iste godine i u centralni registar. Od 7. aprila 1979. godine je okarakterisana kao Spomenik kulture od velikog značaja.

Crkva brvnara u Peti je posvećena prazniku Rođenja Presvete Bogorodice. O njoj se trenutno stara Milan Grbić.

Agroinfo.rs/glas-javnosti.rs

NAJMANJA CRKVA U SRBIJI: Za nju se vezuje neverovatna legenda