Potresi odnosno zemljotresi spadaju u red najopasnijih prirodnih pojava.

Zemljotrese proučava posebna nauka seizmologija.  Zemljotresi su iznenadna eksplozivna oslobađanja ogromnih pritisaka koji se nakupljaju u zemljinoj kori. Postoje četiri sloja Zemlje, čvrsto unutrašnje jezgro, tečno spoljno jezgro, plašt i kora. Kvarovi u kori najčešće uzrokuju zemljotrese. Kvar je pukotina u Zemljinoj kori i može biti na bilo kojoj dubini, koja se, poput dužine kvara, razlikuje od mesta do mesta.

Tektonske ploče se stalno ali vrlo polako pomiču. Pomaknu se za oko 5 cm godišnje zbog procesa koji se odvijaju u samom omotaču. Pomicanje ploča stvara veliki pritisak duž njihovih rubnih delova i svako mesto na kojima se sastaju ploče može da predstavlja centar potresa. Klizanjem ploča i njihovim trenjem formiraju se vibracije čiji se talas prenosi i dovodi do podrhtavanja tla. Što je veća dodirna površina ploča koje su u kontaktu to je i energija trenja veća, a samim tim i dolazi do formiranja jačeg potresa.
Tačka na zemljinoj površini iznad mesta novonastale deformacije i pucanja, predstavlja epicentar zemljotresa. Kada se zemljotres formira putuje duž čitave linije prekida sloja i oslobađa se pritisak između ploča. Što je prekid sloja duži, potres je većeg inzentiteta. Način oscilovanja čestica sredine u kojoj je započeo lom i kroz koju se talas prostire, je vrlo kompleksan, ali se može podeliti na dva dela, odnosno seizmički talas se može razlikovati kao zapreminski, koji se prostiru kroz celu zemljinu unutrašnjost i povrsinski, koji se prostiru samo po slobodnoj zemljinoj površini. 

Podvodni zemljotresi takođe postoje kako se dešavaju sudari ploča i kada se linija kvara pomera. Kada sila potisne vodu prema gore, javlja se niz malih cunamija koji se neprestano povećavaju dok ne padnu na tlo ili dođu do plićaka, inače se neprestano kreću u vodi i tek nakon nekog vremena nestaju. Talas preko okeana putuje brzinom od 500 do 1000 km/h. Kako se približava obali postaje sve brži.
Talas može da dostigne visinu od 30 ili više metara približavaju ći se obali. 

Zemljotres se najčešće meri Rihterovom skalom, koja direktno meri intenzitet zemljotresa, jer se prema Merkalijevoj skali meri samo kada ljudi opisuju zemljotres.

Zemljotres može izazvati iznenadne erupcije lave iz vulkana ili ogromnih talasa - cunamija. Takođe se može formirati nova kopnena masa.

Agroinfo.rs

Šta je i kako nastaje zemljotres?