Koliko je ljudski faktor štetan, govori činjenica da Amazonska prašuma, takozvana 'pluća sveta', sada više emituje ugljen-dioksida nego što može da ga apsorbuje, utvrdila je najnovija naučna studija. Prema toj studiji, emisija iznosi milijardu tona ugljen-dioksida godišnje, prenosi britanski list "Gardijan"

Ugljen-dioksid (CO2) je pokretač klimatske krize, a do sada je ova ogromna prašuma bila njegov 'usisivač'. Međutim, istraživači navode da ova prašuma sada doprinosi inteziviranju te krize.

Većinu emisije CO2 uzrokuju požari, a mnogi su namerno prokrčili šume na taj način, kako bi dobili zemljište za proizvodnju govedine, soje i drugih kultura. Međutim, čak i bez požara, visoke temperature i suše znače da je jugoistočna Amazonija postala izvor CO2, a ne 'usisivač'. 

Istraživanje objavljeno u naučnom časopisu 'Nature' navodi da je ključna uloga Amazonije kao 'usisivača' emisija karbona - koje je apsorbovalo ogromne količine CO2 iz atmosfere pomažući hlađenju planete Zemlje – sada ugrožena.

- Čini se da ovaj usisivač ugljenika propada - navodi se u studiji. Tokom posljednjih 40 godina istočna Amazonija je bila izložena većem krčenju šuma, zagreavanju i stresu od vlage iz zapadnog dela, posebno tokom sušne sezone.

Uzgoj drveća i biljaka odgovoran je za oko četvrtinu svih emisija fosilnih goriva od 1960. godine, u čemu je Amazonija imala glavnu ulogu kao najveća tropska šuma.

Gubitak moći Amazonije da apsorbuje CO2 je oštro upozorenje da je smanjenje emisija gasova iz fosilnih goriva hitnije nego ikad, poručuju naučnici.

Požari kao glavni razlog povećane emisije ugljen-dioksida (CO2)

Devet godina istraživači su pod vođstvom brazilskog Nacionalnog instituta za svemirska istraživanja izveli blizu 600 letova na četiri glavna mesta u brazilskoj Amazoniji za merenje nivoa CO2 do 4.500 metara iznad šume, pokazujući kako se cela Amazonija menja. Prikupljajući podatke o količini ugljien-dioksida i ugljen-monoksida u atmosferi otkrili su da četiri lokacije u Amazoniji zajedno emituju 410 miliona metričkih tona ugljien-dioksida godišnje.

Glavni razlog za to su veliki požari koje često postavljaju ljudi. Te emisije se delimično nadoknađuju istim regijama koje apsorbuju oko 120 miliona metričkih tona ugljenika godišnje, ali to je još uvek 290 miliona metričkih tona neto emisije.

Posebno je uznemirilo otkriće da deo Amazonije emituje CO2 čak i kada nema požara, a pretpostavlja se da je to rezultat kontinuiranog krčenja šuma. 

Drveće prašume zaslužno je i za količine kiša koje su ovom području neophodne, pa tako manji broj stabala, automatski dovodi do ozbiljnih suša.

Iz Nacionalnog instituta za svemirska istraživanja u Brazilu su rekli da je prva vrlo loša vest što sagorevanje šuma proizvodi oko tri puta više CO2 nego što šuma apsorbuje. Druga loša vest je da mesta na kojima je krčenje šuma dostiglo površinu od 30 odsto ili veću, pokazuju emisiju ugljenika 10 puta veću od one gde je krčenje šuma niže od 20 odsto. Potreban je, objašnjavaju, globalni sporazum da se spase Amazonija.

Koliko je ovo područje važno za normalno funkcionisanje planete, govori i činjenica da je Amazonska prašuma jedna je od desetak takozvanih 'ključnih tačaka u klimatskom sistemu'.

Agroinfo.rs

POČETAK KRAJA AMAZONSKE PRAŠUME: 'Pluća sveta' više emituju CO2 nego što mogu da apsorbuju