Optimalne količine dodatih mineralnih đubriva variraju u zavisnosti od prirodnih karakteristika livada i pašnjaka

U našoj zemlji površine pod livadama i pašnjacima su velike i njihov najveći deo nalazi se  u brdsko–planinskim područjima. One su značajan izvor stočne hrane i bez njih u ovim krajevima gajenje stoke nebi bilo moguće. Druga značajna činjenica je da su livade i pašnjaci na zemljištima koja se ne mogu drugačije iskorišćavati nego gajenjem ovih biljaka pre svega zbog toga što je reljef ovih površina nepogodan za obradu a i zemljište je siromašno u svim hranljivim materijama.

Stalnom ispašom i kosidbom odnose se velike količine biljnih hraniva, kao što su: azot, fosfor i kalijum. One se ne vraćaju i ne nadoknađuju prirodnim putem. Neka zemljišta u ovim područjima sadrže i znatne količine humusa ali je njegovo razlaganje sporo i ishrana biljaka nedovoljna. 

Imajući u vidu ove činjenicu, đubrenje livada i pašnjaka predstavlja značajnu i ekonomičnu meru kojom se može u vrlo kratkom vremenu bitno povećati prinos. Obzirom da jedna tona sena dobijena na ovim površinama sadrži sadrži u proseku 18-20 kg azota, 8-10 kg fosfora i 18-22 kg kalijuma, može se izračunati koje količine mineralnih đubriva moraju da se unesu u zemljište radi dobijanja očekivanog prinosa.

Dipl.ing. Milica Popadić navodi da količina đubriva zavisi od veličine prinosa a on se menja pod uticajem mnogih činilaca. Tako livade u nižim predelima mogu da daju znatno veće prinose (10-15 tona/ha) nego livade u višim (5-10 tona/ha), Zbog toga je i potrebna količina hraniva u ova dva predela različita. Osim toga, odnos između količine azota, fosfora i kalijuma zavisi i od osobina biljaka. Na primer, ukoliko je udeo deteline veći količina potrebnog azota se može smanjiti ali u tom slučaju treba povećati količinu fosfora i kalijuma, kako bi se podstaklo vezivanje azota iz vazduha.
       
Isti autor navodi i da se najbolji rezultati postižu kada se kompleksna đubriva primene rano u proleće, odnosno, pre početka vegetacije. Okvirne preporučene količine za prirodne livade i pašnjake pri korišćenju NPK đubriva u odnosu 15:15:15, iznose: 700-800 kg/ha - najproduktivije; 500-600 kg/ha - srednje produktivne i 350-400 kg/ha - manje produktivne. Za veštačke livade i pašnjake se navedene norme se povećavaju za po 200-400 kg/ha, u odnosu na  prirodne livade i pašnjake.
           
Pašnjaci se đubre u više navrata. Jednom rano u proleće a drugi put kasnije, ukoliko ima dovoljno padavina. Dolinske, produktivnije prirodne livade i pašnjake treba prihranjivati azotnim đubrivima posle prvog otkosa, radi dobijanja kvalitetnijeg drugog otkosa. Dobar efekat prihranjivanja posle prvog otkosa postiže se i kada se količina dodavanja kompleksnih đubriva smanji za 25-33%, a primene azotna đubriva KAN-a u količini od 150 do 300 kg/ha (cit. dipl.ing. Milica Popadić).
       
Najzad, stočna hrana proizvodena na livadama i pašnjacima ima značajno mesto u ishrani životinja jer ih snabdeva potrebnom količinom energije, pre svega ugljenim hidratima. Kvalitet stočne hrane zavisi i od sadržaja belančevina u hrani, a on je određen količinom azota koja se unosi u zemljište u obliku đubriva. Tako je utvrđeno da stočna hrana sa livada i pašnjaka koji su kvalitetno đubre azotnim đubrivima sadrži veće količine belančevina i time doprinosi bržem rastu i razviću životinja, što povećava i rentabilnost njihovog gajenja. 

Izvor: poljosfera.rs

Đubrenje livada i pašnjaka